Theo ông Đinh Quang Hinh, nhà đầu tư nên cân nhắc kỹ trước khi bán ra vì tâm lý chán nản có thể khiến nhà đầu tư rời bỏ thị trường và không kịp quay trở lại trong giai đoạn thị trường phục hồi mạnh sau đó.
Thị trường khép lại tuần giao dịch đầy biến động khi
VN-Index mất gần trăm điểm. Theo chuyên gia, nguyên nhân của đà giảm này là gì?
Ông Bùi Văn Huy – Giám đốc Chi nhánh TP.HCM CTCK DSC: Nguyên
nhân chính khiến thị trường giảm nhanh và sốc đến như vậy sau khi tạo đỉnh vào
tháng Tư chủ yếu do hiện tượng bị hụt dòng tiền, do sự dịch chuyển, cơ cấu lại
dòng tiền lớn giữa các kênh đầu tư.
Với chất xúc tác bên ngoài đến từ cuộc đua tăng lãi suất của
các Ngân hàng trung ương, trong nước là việc siết chặt các quy định về thị trường
trái phiếu, cùng với đó là mặt bằng lãi suất cả huy động lẫn cho vay đang tiếp
tục tăng lên khiến làn sóng dịch chuyển kênh đầu tư, tháo chạy khỏi các tài sản
rủi ro diễn ra mạnh mẽ.
Một trong những biểu hiện của xu hướng lớn nói trên là việc
xử lý các vi phạm lớn trong việc phát hành trái phiếu tại các doanh nghiệp. Có
thể những sự kiện trên chưa phải là những sự vụ phát sinh cuối cùng, đó là hệ
quả của một quá trình dài, các thị trường tài sản có rủi ro nói chung trong thị
trường đầu cơ giá lên được hình thành trên nợ vay, với tiêu chuẩn lỏng lẻo.
Khi tin đồn và bây giờ đã trở thành tin chính thức gây tâm
lý kém tích cực đến thị trường và kích hoạt làn sóng bán tháo. Một nguyên nhân
khác nữa, cũng được nhắc đến nhiều trong thời gian qua là hiện tượng giảm đòn bẩy
(deleveraging). Hiện tượng margin call khi giá giảm sâu làm diễn biến thị trường
càng thêm kém tích cực.
Ông Đinh Quang Hinh - Trưởng Bộ phận Kinh tế vĩ mô & Chiến
lược thị trường CTCK VNDirect: Đà giảm tiếp tục nới rộng trong những phiên sau
đó trước làn sóng call margin tại nhiều cổ phiếu. Thông tin hỗ trợ trong tuần vừa
qua là việc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chính thức điều chỉnh hạn mức tăng trưởng
tín dụng cho 4 ngân hàng bao gồm: VP Bank, MB, HD Bank và Vietcombank.
Tuy nhiên, thông tin này đã bị lấn át bởi sự thiếu hụt thanh
khoản ngắn hạn trong hệ thống ngân hàng bất chấp động thái bơm ròng của NHNN
trong những phiên gần đây, thể hiện qua việc lãi suất trên thị trường liên ngân
hàng tăng vọt vượt mức 8%.
Cùng với đó, những tin đồn chưa được xác thực xuất hiện gần
đây đã khiến nhiều nhà đầu tư mất bình tĩnh và bán tháo cổ phiếu trong tuần
giao dịch vừa qua.
Ông Nguyễn Anh Khoa - Trưởng phòng Phân tích và Tư vấn đầu
tư CTCK Agriseco: Theo tôi, diễn biến giảm điểm trong tuần qua có nhiều yếu tố
tác động, song chủ yếu tới từ tâm lý lo ngại của nhà đầu tư khi có thêm những
thông tin kém tích cực của thị trường trong nước và quốc tế, liên quan tới tin
đồn về rủi ro thanh khoản tại ngân hàng Credit Suisse hay các sự kiện gần đây của
Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.
Trước đó, động thái tăng lãi suất của FED thêm 75 điểm cơ bản
và dự báo suy thoái kinh tế Mỹ sẽ tới trong thời gian gần cũng khiến Ngân hàng
Nhà nước phải nâng hầu hết các lãi suất điều hành chủ chốt thêm 100 điểm cơ bản
nhằm kiềm chế lạm phát và ổn định tỷ giá khiến dòng vốn đầu tư có xu hướng chuyển
dịch về các kênh đầu tư có tính an toàn cao hơn như kênh tiền gửi. Vì vậy, dòng
tiền thị trường đang có xu hướng thu hẹp hơn so với thời điểm trước đây.
Tâm lý thị trường có phần bất ổn trước những thông tin tiêu
cực. Theo ông, liệu mốc hỗ trợ tâm lý có được giữ vững trong tuần tới ?
Ông Bùi Văn Huy: Thị trường đầu tuần tới có thể sẽ là “thập
diện mai phục” với hàng loạt yếu tố tiêu cực từ thị trường thế giới, thông tin
xử lý sai phạm tại tập đoàn Vạn Thịnh Phát, những lo ngại về sự ổn định của các
ngân hàng liên quan.
Bên cạnh đó, áp lực bán ký quỹ bắt buộc (Force Sell) cũng sẽ
rất lớn. Theo đó, khi bối cảnh ngày càng xấu đi, các công ty chứng khoán chủ động
giảm danh mục các mã cho vay, nâng tỷ lệ ký quỹ và xử lý kiên quyết hơn với các
quyết định bán bắt buộc.
Trong ngắn hạn, thị trường đang trong trạng thái hoảng loạn.
Thật khó để dự báo rằng thị trường sẽ rơi về đâu và sẽ tạo đáy khi nào, cá nhân
tôi vẫn khuyến nghị nhà đầu tư của mình quan sát và chỉ nên tham gia khi các rủi
ro thực sự lắng xuống, không cố đoán đáy làm gì.
Tôi cho rằng, thị trường dù có những nhịp "nhúng"
xuống nhưng vẫn sẽ kết tuần trên ngưỡng 1.000 điểm, sau đó khép lại tháng 10 và
năm 2022 ở trên ngưỡng này. Vùng quanh 1.000 điểm có khối lượng tích lũy rất lớn
và mang tính then chốt tiếp theo trong nhịp rơi này. Nếu xuyên thủng ngưỡng
1.000 điểm, vòng xoáy cắt lỗ và call margin tiếp theo sẽ được kích hoạt và khi
đó, thị trường sẽ rơi vào trạng thái mất hoàn toàn niềm tin.
Ông Nguyễn Anh Khoa: Về dự báo tuần sau, tôi cho rằng áp lực
bán giải chấp có thể xuất hiện trong các phiên đầu tuần và VN-Index có thể tiếp
tục giảm về quanh vùng 1.000 điểm, thậm chí thấp hơn nếu tâm lý bán mạnh của
nhà đầu tư vẫn xuất hiện.
Tuy nhiên, tôi cũng kỳ vọng lực cầu bắt đáy sẽ sớm xuất hiện
và giúp chỉ số tìm lại các vùng cân bằng, do các thông tin ảnh hưởng tiêu cực tới
tâm lý nhà đầu tư gần đây đã xuất hiện và diễn biến điểm số thị trường cuối tuần
qua đã phản ánh một phần. Vì vậy, VN-Index có thể sẽ xuất hiện một vài phiên
tăng giá vào những ngày cuối tuần tới.
Những phiên giảm sâu liên tiếp đưa VN-Index về gần mức 1.000
điểm, tương đương P/E trailing khoảng 11 lần. Mức định giá khá rẻ so với quá khứ,
song có thực sự hấp dẫn trong bối cảnh hiện tại?
Ông Đinh Quang Hinh: Đà giảm mạnh thời gian qua đã khiến định
giá của chỉ số VN-Index rơi về mức P/E xấp xỉ 11 lần, gần tương đương với giai
đoạn đáy Covid hay giai đoạn cuối 2012 (giai đoạn lãi suất tăng vọt, thị trường
bất động sản đóng băng và nợ xấu ngân hàng tăng cao).
Để so sánh giữa thời điểm hiện tại với các thời điểm đó là
“khá khiên cưỡng”, tuy vậy sự so sánh cũng phần nào cho thấy đà giảm thị trường
vừa qua đã có phần thái quá, chịu ảnh hưởng quá mức bởi tâm lý bi quan của nhà
đầu tư.
Định giá của nhiều cổ phiếu doanh nghiệp lớn như HPG hay nhiều
ngân hàng đã về mức P/B xấp xỉ 1 lần. Điều này là rất hiếm khi xảy ra, trừ những
giai đoạn nền kinh tế đứng trước suy thoái hay khủng hoảng nghiêm trọng như
COVID-19, hay giai đoạn đóng băng BĐS và nợ xấu cao (2011-2022).
Tuy vậy, ngay kể cả những giai đoạn đó, sau khi giảm điểm
sâu thì thị trường thường chứng kiến những nhịp phục hồi mạnh. Điều này là do
thị trường đã bị ép về trạng thái quá bán rất sâu và nhiều cổ phiếu về định giá
rất hấp dẫn, kích hoạt lực cầu bắt đáy.
Ông Nguyễn Anh Khoa: Quan sát định giá thị trường, VN-Index
hiện đang giao dịch ở mức P/E là 11,1 lần và P/B là 1,7 lần. Mức định giá này
đang tiến gần về vùng trung bình 3 năm thấp hơn 2 lần độ lệch chuẩn và sát mức
thấp nhất trong 30 tháng gần đây (P/E 10,2 lần và P/B 1,5 lần). Đặc biệt, tại
nhóm VN30, trên 70% cổ phiếu đang được giao dịch tại mức P/B rẻ hơn so với thời
điểm trước khi xuất hiện dịch Covid-19 và gần 50% doanh nghiệp đang có hiệu quả
kinh doanh cải thiện cùng thời điểm.
Vì vậy, việc xác định vùng đáy của VN-Index sẽ phụ thuộc nhiều
vào yếu tố tâm lý của nhà đầu tư trong ngắn hạn. Quan sát đồ thị kỹ thuật phiên
cuối tuần qua, lực cầu bắt đáy mặc dù đã xuất hiện (thể hiện ở việc thanh khoản
khớp lệnh cao hơn khoảng 30% so với trung bình 10 phiên), song chỉ số vẫn giảm
khá sâu (gần 3,6%). Như vậy, hiện vùng đáy của chỉ số chưa được thiết lập và khả
năng áp lực giảm giá vẫn có thể xuất hiện trong tuần tới.
Thị trường "chao đảo" vì những tin đồn, nhà đầu tư
nên hành động như thế nào trong thời điểm này?
Ông Bùi Văn Huy: Thị trường hiện tại có phần kém tích cực bởi
yếu tố tâm lý, sự thiếu thốn dòng diền và sự dịch chuyển của các dòng tiền lớn.
Đối với vĩ mô Việt Nam, dù chịu nhiều áp lực, nhưng vẫn ổn định và được xem là
điểm sáng trong khu vực. Chúng ta cũng thấy diễn biến các thị trường Đông Nam Á
ra sao trong thời gian gần đây và nếu giải quyết được sự hẫng hụt dòng tiền, thị
trường Việt Nam hoàn toàn có thể kỳ vọng diễn biến tương tự.
Riêng đối với thị trường chứng khoán, tôi cho rằng những gập
gềnh trong chu kỳ này có thể chưa kết thúc và có thể kéo dài sang năm sau. Do
đó tỷ trọng phân bổ của kênh chứng khoán chỉ nên ở một mức độ vừa phải. Còn
hành động cụ thể, tùy thuộc vào vị thế của từng nhà đầu tư:
+ Với nhà đầu tư còn kẹp cổ phiếu, thận trọng nhưng không hoảng
loạn. Hạn chế tối đa margin, đưa tỷ trọng cổ phiếu về mức an toàn và loại bỏ
các vị thế xấu, ảnh hưởng xấu bởi vĩ mô trong thời gian tới hoặc liên quan trực
tiếp đến các thông tin tiêu cực.
+ Đối với nhà đầu tư dài hạn, mức định giá hiện tại đang trở
nên hâp dẫn và với quan điểm không bi quan về nền kinh tế trong dài hạn, có thể
mua vào với tỷ trọng nhỏ. Việc mua vào này không dựa trên việc cố đoán đáy ở
đâu.
+ Đối với nhà đầu tư ngắn hạn, trong lúc biến động như lúc
này, nên đứng ngoài quan sát, chỉ khi đáy đã thực sự được tạo và bối cảnh được
cải thiện mới nên tham gia, có thể trễ một chút nhưng an toàn.
Ông Đinh Quang Hinh: Trong bối cảnh thị trường đã giảm sâu
liên tục trong thời gian qua và chỉ số VN- Index về gần mức 1.000 điểm, tương
đương P/E trailing khoảng 11 lần (P/E forward 2022 dưới 10 lần), chúng tôi cho
rằng nhà đầu tư nên bình tĩnh và dừng bán tháo ở thời điểm này. Nên cân nhắc kỹ
trước khi bán ra vì tâm lý chán nản có thể khiến nhà đầu tư rời bỏ thị trường
và không kịp quay trở lại trong giai đoạn thị trường phục hồi mạnh sau đó.
Việc bán ra ở thời điểm này chỉ nên thực hiện để hạ tỷ trọng
đòn bẩy (margin) nhằm bảo vệ danh mục hoặc hạ tỷ trọng cổ phiếu nếu tỷ trọng cổ
phiếu ở mức quá cao (full cổ). Ngược lại, đối với những nhà đầu tư nắm giữ nhiều
tiền mặt, nhịp giảm điểm mạnh thời gian qua đã mở ra cơ hội lớn để tích lũy cổ
phiếu cơ bản với mức định giá rất hấp dẫn. Với tầm nhìn dài hạn, những nhà đầu
tư giải ngân ở vùng này có thể thu được mức lợi nhuận hấp dẫn trong vòng 1-2
năm tới.
Ông Nguyễn Anh Khoa: Thị trường chứng khoán là thị trường phản
ánh những kỳ vọng của nhà đầu tư, do đó những tin đồn đóng góp vai trò quan trọng
trong quá trình nhà đầu tư ra quyết định và tạo ra hiệu ứng đám đông.
Theo tôi, một tin đồn tích cực nhưng chưa được kiểm chứng có
thể tạo ra xu hướng tăng giá bất thường của cổ phiếu, và trong trường hợp thông
tin đó không chính xác, áp lực bán ồ ạt sẽ xuất hiện và hiện tượng trắng bên
mua có thể xảy ra.
Ngược lại, khi một tin đồn không tích cực được công bố, thị
trường có thể phản ứng quá đà do gia tăng mạnh áp lực bán, khiến nhà đầu tư rơi
vào vị thế thua lỗ. Vì vậy, nhà đầu tư nên tỉnh táo và sàng lọc kỹ lưỡng các
thông tin trước khi ra quyết định đầu tư để tránh ảnh hưởng tới danh mục.
Tôi cho rằng, với việc chỉ số đã chiết khấu tương đối sâu và
định giá của nhiều cổ phiếu đang dần trở nên hấp dẫn hơn, nhà đầu tư không nên
bán tháo trong giai đoạn này mà nên chờ đợi các nhịp tạo đáy của thị trường để
tham gia giải ngân (đối với nhà đầu tư có sẵn tiền) hoặc trung bình giá (đối với
nhà đầu tư có sẵn vị thế cổ phiếu).
Trong trường hợp giải ngân, nhà đầu tư cũng nên lưu ý lựa chọn
các doanh nghiệp có vị thế cạnh tranh tốt, tiềm lực tăng trưởng trong trung –
dài hạn và đang được giao dịch với mức định giá hấp dẫn so với lịch sử để tham
gia. Về tỷ trọng danh mục, nhà đầu tư vẫn nên ưu tiên nắm giữ tiền mặt lớn, tối
thiểu 50% và không sử dụng margin trong giai đoạn này để giảm thiểu rủi ro.
Minh Châu
Nhịp sống thị trường
https://www.facebook.com/KiToanCAF/
https://fliphtml5.com/homepage/puifv
https://dichvuketoancaf.wixsite.com/d-ch-v--k--to-n-caf
https://dichvuketoancaf.wordpress.com/
https://qiita.com/dichvuketoancaf
https://gitlab.com/dichvuketoancaf
https://seekingalpha.com/user/57387456/comments
https://www.youtube.com/channel/UCD_h0QHM0bV2fUw4eYXzBaQ
https://www.youtube.com/channel/UCD_h0QHM0bV2fUw4eYXzBaQ/about
by Dịch vụ kế toán - kiểm toán CAF
CAF được thành lập bởi đội ngũ kiểm toán viên trên 10 năm kinh nghiệm cung cấp các dịch vụ kế toán, kiểm toán với tiêu chí Uy tín - chất lượng - bảo mật - Tối ưu chi phí cho doanh nghiệp. Kế toán kiểm toán CAF luôn sẵn sàng đồng hành cùng doanh nghiệp.
Follow him @ Twitter | Facebook | Google Plus
No Comment