{Bài viết đăng trên Tạp chí Kế toán và Kiểm toán (ISSN 1859 – 1914), số 216, Tháng 9/2021 của PGS.TS Đặng Văn Thanh – Chủ tịch Hiệp hội Kế toán và Kiểm toán Việt Nam}
Nhận thức và đánh giá về chức năng của kế toán luôn cần thiết,
để tổ chức công tác kế toán và sử dụng thông tin kế toán sao cho có hiệu quả.
Trong bối cảnh hiện nay và trước những biến động của nền kinh tế thế giới, sự
phát triển như vũ bão của cách mạng khoa học kỹ thuật thì việc dự báo, nhận thức
về chức năng của kế toán trong tương lai là yêu cầu và đòi hỏi rất cơ bản để
làm rõ mục đích, phương thức của kế toán, giá trị và bản sắc của kế toán, của
nghề kế toán.
Có nhiều định nghĩa về kế toán. Hàng trăm năm nay, kể từ khi
xuất hiện kế toán và phương pháp ghi chép, kế toán được coi là việc ghi chép có
chủ định các hoạt động kinh tế, hoạt động thương mại. Dần dần kế toán trở thành
một công cụ quản lý kinh tế, công cụ phản ảnh và kiểm soát các hoạt động kinh tế.
Đã từ lâu, trong nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung ở Việt Nam, cũng như ở các
nước xã hội chủ nghĩa, đều có chung quan niệm: kế toán là một bộ phận cấu thanh
hữu cơ của hệ công cụ quản lý kinh tế của Nhà nước. Trong nền kinh tế chuyển đổi
sang kinh tế thị trường, trong cơ chế quản lý kinh tế mới, vai trò kế toán đã
được xác định lại, trở thành một phân hệ thông tin để phản ánh và giám đốc các
hoạt động kinh tế tài chính. Vì vậy, chức năng truyền thống của kế toán là phản
ánh, xử lý và cung cấp thông tin cho các đối tượng có nhu cầu. Thông qua đó, kế
toán có chức năng kiểm tra, kiểm soát (hay còn gọi là chức năng giám đốc) các
hoạt động kinh tế tài chính. Chính vì vậy, ở Việt Nam, Luật kế toán quy định: Kế
toán là việc thu thập, xử lý, kiểm tra, phân tích và cung cấp thông tin kinh tế
tài chính dưới hình thức giá trị, hiện vật và thời gian lao động, nhưng chủ yếu
dưới hình thức giá trị. Ở mức độ học thuật và khoa học, Liên đoàn Kế toán quốc
tế (Inter- national Federation of Accountants – IFAC) định nghĩa: Kế toán là một
nghệ thuật ghi chép, phân loại, tổng hợp theo phương pháp riêng về những hoạt động
kinh tế tài chính, qua đó trình bày tổng quát tình hình và kết quả hoạt động
kinh tế. IFAC cho rằng, tính khoa học, tính nghệ thuật của kế toán chính là sự kết
hợp mang tính logic và phụ thuộc nhiều vào hoạt động chủ quan của con người.
Trong nền kinh tế thị trường phát triển, theo quan điểm hiện đại trong nền kinh
tế tự do cạnh tranh người ta cho rằng, kế toán là ngôn ngữ của kinh doanh.
Thông tin do kế toán thu thập, xử lý và cung cấp là căn cứ hữu ích, tin cậy cho
các quyết định kinh doanh, quyết định quản lý. Hội Kế toán Mỹ (nay là Viện Kế
toán Công chứng Mỹ) từ lâu đã có định nghĩa: “kế toán là nghệ thuật ghi chép,
phân loại và tổng hợp một cách có chủ định các hoạt động kinh tế, tài chính và
giải thích kết quả của chúng”.
Một định nghĩa lâu đời khác về kế toán của Hiệp hội Kế toán
Hoa Kỳ (1966) dựa trên khái niệm “tính hữu ích trong quyết định” của quy trình
kế toán: “kế toán là quá trình xác định, đo lường và truyền đạt thông tin kinh
tế, tài chính làm căn cứ để người sử dụng đánh giá và đưa ra các quyết định
kinh tế”.
Nhận thức về kế toán trong bối cảnh mới
Vấn đề đạt ra là, cần xem xét, đánh giá các định nghĩa hiện
hành về kế toán và nghiên cứu đề xuất để phát triển một định nghĩa đại diện cho
kế toán trong tương lai, trong bối cảnh mới của nền kinh tế và các mối quan hệ
mang tính toàn cầu. Câu hỏi đặt ra là, trong nền kinh tế số, nền kinh tế mang
tính toàn cầu, kế toán có thể đóng một vai trò quan trọng như thế nào, có những
chức năng gì.?
Một định nghĩa về kế toán ngắn gọn, mạch lạc và đầy đủ là cần
thiết, đảm bảo truyền đạt ý nghĩa cơ bản hoặc trạng thái của kế toán. Thông thường,
định nghĩa là một tuyên bố chính thức thể hiện bản chất cơ bản của hiện tượng,
sự việc, cũng như các định nghĩa về kế toán, kiểm toán và báo cáo tài chính. Nếu
không có các định nghĩa có ý nghĩa, chính xác và được chấp nhận sẽ có những tác
động bất lợi cho việc áp dụng hiệu quả các hoạt động kế toán, kiểm toán, đạo đức
và giáo dục kế toán trên toàn cầu.
Chức năng kế toán trong bối cảnh mới
Trong bối cảnh mới, hội nhập kinh tế quốc tế và tác động của
công nghệ số, chuyển đổi số các định nghĩa về kế toán, về chức năng của kế
toán, kiểm toán cần phải nhìn nhận và phản ánh quan niệm nhiều mặt không chỉ là
một hoạt động kỹ thuật mà còn là hoạt động mang tính kinh doanh, mang tính xã hội
và đạo đức nghề nghiệp. Có thể thấy, đây là điểm khởi đầu quan trọng để thấy rằng
kế toán không thuần túy là công cụ quản lý kinh tế mà qua hệ thống thông tin kế
toán, kiểm toán cung cấp sẽ là các ý kiến tư vấn quý giá giúp hình thành và tạo
ra các quyết định quản lý, quyết định kinh doanh. Những chức năng truyền thống
của kế toán như thu thập, xử lý, tổng hợp, truyền đạt thông tin hay phần lớn chức
năng kiểm tra, đánh giá thông tin của kiểm toán sẽ được các thành tựu Cuộc Cách
mạng Công nghệ 4.0, cách mạng công nghệ số thực hiện. Kế toán và con người làm
kế toán tập trung và chức năng tư vấn: tư vấn cho các nhà quản lý và tư vấn cho
các nhà đầu tư, các doanh nghiệp… Điều đó đã và đang đặt ra cho các nhà kế toán
không chỉ có kiến thức và kỹ năng về nghề nghiệp kế toán mà phải có nhiều hiểu
biết, nhiều kiến thức về chính trị, về kinh tế học ứng dụng, về tài chính và quản
trị kinh doanh.
IFAC đã đưa ra ý tưởng, cần đảm bảo rằng kế toán hôm nay sẽ
sẵn sàng lãnh đạo vào ngày mai và nghề nghiệp kế toán, giúp tạo ra một thế giới
tốt đẹp hơn. Nhận thức được xu hướng chuyển dịch và phát triển chức năng mới của
kế toán, để định vị nghề nghiệp trong tương lai. Quan trọng hơn là, chuẩn bị
nguồn lực cho tương lai. Cần sớm hình thành mới quy trình kế toán, quy trình tổ
chức hệ thống thông tin. Các trường đại học cần khẩn trương đổi mới chương
trình và nội dung đào tạo, đổi mới phương thức đào tạo các cử nhân kiểm toán, tạo
lập nguồn lực nhân sự chất lượng cao cho đất nước, cho nghề nghiệp.
Nguồn: http://vaa.net.vn/nhan-thuc-ve-chuc-nang-ke-toan-va-kiem-toan-trong-boi-canh-moi/
XEM THÊM:
https://hocketoan.com.vn/cong-ty-kiem-toan-tai-da-nang-caf/
https://hoclamgiau.com.vn/gioi-thieu-cong-ty-dich-vu-ke-toan-caf/
https://issuu.com/dichvuketoancaf
https://docs.google.com/document/d/1y2ilSsNgfEZbImzse1DBDVTEfm0h0O5HbhwyGO4AAQg/edit?usp=sharing
https://docs.google.com/document/d/1iNP9M2dVlUYx1AUa7HkUKN_tn2Wp3jhp8HNPl1XHnW4/edit?usp=sharing
https://docs.google.com/document/d/1vkzhMKgSBPPB9519ovPft0H-kn0wbnlHqiJgjUMjcvo/edit?usp=sharing
https://docs.google.com/document/d/1fRIykgImMesnaJxS2qHr9L_1yli-xr0PEQokpb9dV5Y/edit?usp=sharing
https://docs.google.com/document/d/1VFNA0XfKeyXb8_S32kmngbke4cldLIzNceHSITOD_jU/edit?usp=sharing
by Dịch vụ kế toán - kiểm toán CAF
CAF được thành lập bởi đội ngũ kiểm toán viên trên 10 năm kinh nghiệm cung cấp các dịch vụ kế toán, kiểm toán với tiêu chí Uy tín - chất lượng - bảo mật - Tối ưu chi phí cho doanh nghiệp. Kế toán kiểm toán CAF luôn sẵn sàng đồng hành cùng doanh nghiệp.
Follow him @ Twitter | Facebook | Google Plus
No Comment